کراتین فسفات (Creatine) یک ترکیب نیتروژنه ذخیرهکننده فسفات در سلولهای ماهیچه است و بعد از دهیدراته شدن کراتین و بدون کاتالیزور، کراتین به کراتینین تبدیل میشود که بعداً از راه کلیهها پالایش میشود.
کراتین که منشاء عمده تولید انرژی در ماهیچه است. روزانه تقریباً ۲ درصد کراتین بدن به کراتینین تبدیل میشود. کراتینین محصول کاتابولیک کراتین فسفات است که در سفت شدن ماهیچه اسکلتی مصرف میشود و سپس با جریان خون به کلیهها میرود.
متابولیسم کراتین
کراتین در متابولیسم ماهیچه اهمیت فراوانی دارد، زیرا از راه سنتز فسفوکراتین؛ مولکول پرانرژی ایحاد مینماید. این ماده طی دومرحله ساخته میشود، ابتدا سنتز گلیکو سیامین میباشد که از واکنش بین گلیسین و آرژنین در کلیه ها؛ مخاط روده؛ لوزالمعده و احتمالاً درکبد صورت میگیرد وحاصل آن به عنوان اثر مهاری تولید از طریق فید بک منفی عمل میکند، سپس گلیکوسیامین (گوانیدواستات) به کبد انتقال مییابد و پس از متیله شدن تبدیل به کراتین میشود، و کراتین حاصل وارد خون شده، در تمام بدن خصوصاً بافتهای ماهیچه گسترش مییابد زیرا بافتهای ماهیچه بیشترین مصرفکننده کراتین بوده و معمولاً مقدار کراتین باتوده ماهیچه نسبتی متعادل دارد. ودرنهایت کراتینین دراثر دهیدراتاسیون (ازدست دادن آب) کراتین درماهیچه ایجاد میشود. کراتینین آزاد شده دیگردرمتابولیسم بدن مورد استفاده قرار نمیگیرد و از کلیه دفع میشود.
فواید
کراتین مونوهیدرات باعث افزایش سنتز پروتئین و افزایش احتباس آب و املاح و افزایش جذب آمینو اسیدها در عضلات اسکلتی شده که این اتفاق باعث افزایش قوای جسمانی بدنساز میشود. در ضمن این مکمل به انجام تمرینات سخت کمک کرده و باعث افزایش حجم و توده ماهیچه میشود.
کراتین ، انواع مکمل های ورزشی، پودرهای پروتئین، اسید آمینو، ویتامین های گوناگون و ... همه این ها جزء موادی محسوب می شوند که ورزشکاران با آن ها سروکار دارند.
کراتین به طور طبیعی در بدن انسان وجود دارد و سوخت مورد نیاز عضلات را تامین می کند و بر همین اساس است که برخی افراد برای تقویت عملکرد خود در باشگاه های ورزشی آن را در قالب مکمل مصرف می کنند.
مصرف کراتین امروزه در بین ورزشکاران ایرانی و البته سایر کشورها شایع شده است، اما بسیاری از این ورزشکاران بدون اطلاع از عوارض مصرف بی رویه کراتین ، با هدف رسیدن به اندام مورد نظر خود در مدت کوتاه تری اقدام به مصرف بیش از اندازه مجاز این مکمل می کنند و باعث ایجاد مشکل برای خود می شوند.
کراتین یک ماده طبیعی است که در گوشت قرمز و ماهی وجود دارد. این ماده خستگی را کاهش داده و عملکرد را در یک تمرین یا فعالیت شدید بهبود می ببخشد. اما این فقط ظاهر قضیه است.
زمانی که موضوع بهبود نیروی عضلانی مطرح می شود، کراتین به عنوان ماده ای «احتمالا موثر» دسته بندی می شود.
پژوهش های صورت گرفته درباره توانایی کراتین برای افزایش نیروی عضلانی نتایجی یکدست و واحد را نشان نمی دهند.
با این وجود، تجزیه و تحلیل این پژوهش ها نشان می دهد که کراتین به میزان متوسط نیروی قسمت بالایی و پایینی بدن را هم در جوانان و هم در بزرگسالان مسنتر بهبود می بخشد.
بالا رفتن وزن در زمان مصرف کراتین ، به دلیل آب اضافی است
تحقیقی که توسط محققان دانشگاه کینیپیاک انجام شده نشان داده است که استفاده از مکمل کراتین در هفته اول 450 گرم تا حدود یک کیلو و نیم وزن شما را افزایش می دهد. دلیل این امر جذب آب بیشتر در بدن است. لیزا لین در این خصوص می گوید:نیازی به نگرانی نیست. این وزن اضافه به وزنه های سنگین تر و حجم عضلانی بیشتر تبدیل خواهد شد. به علاوه؛ بلافاصله پس از قطع مصرف کراتین وزنی که بر اثر آب اضافه بدست آورده اید، به حالت اولیه بر می گردد.
کراتین مونوهیدرات باعث افزایش سنتز پروتئین و افزایش احتباس آب و املاح و افزایش جذب آمینو اسید ها در عضلات اسکلتی شده که این اتفاق باعث افزایش قوای جسمانی بدنساز می شود. در ضمن این مکمل به انجام تمرینات سخت کمک کرده و باعث افزایش حجم و توده عضلانی می شود.
همه مکمل های کراتین با هم برابر نیستند. اگر قصد مصرف مکمل کراتین دارید، نمونه های کراتین مونوهیدارت را خریداری کنید. بسیاری از مکمل ها دارای مواد کم ارزشی هستند که نیازی به آنها ندارید و ممکن است هزینه بیشتری نیز برای خرید آنها پرداخت کنید.
مکمل کراتین به شکل پودر بهترین گزینه است. مطالعات نشان داده اند که کراتین مایع و کراتین اتیل استر (CEE) ناپایدار بوده و در دستگاه گردش خون تجزیه می شوند.
چاد کرکسیک، استادیار فیزیولوژی ورزش در دانشگاه اوکلاهاما، پودر کراتین ۱۰۰ درصد خالص را توصیه می کند. برخی شرکت ها الکترولیت ها و مواد دیگر را به کراتین اضافه می کنند، اما آزمایش های صورت گرفته نشان داده اند که آنها تاثیر اندکی بر بهبود عملکرد دارند.
به گفته کرکسیک، بهتر است با خرید پودر کراتین و ترکیب آن با آبمیوه هم در هزینه های خود صرفه جویی کرده و هم بهترین نتایج را کسب کنید. قند موجود در آبمیوه سطوح انسولین را افزایش می دهد که به افزایش جذب کراتین در عضله کمک می کند.
کدام مواد غذایی بیشترین میزان کراتین را دارند؟
همان گونه که بدن کراتین تولید می کند، این ماده به طور طبیعی در برخی مواد غذایی نیز وجود دارد. کراتین تنها در مکمل ها یافت نمی شود و می توان با مصرف گوشت گاو و ماهی نیز آن را دریافت کرد.